تأمین انرژی مورد نیاز صنایع، از دیرباز یکی از مهمترین مسائل پیش روی صنعت بوده که مکانیزه شدن سیستم ها بر اهمیت آن افزوده است. با گسترش روز افزون تعداد واحدهای صنعتی و شکل گیری کارخانجات و واحدهای بزرگ از یک طرف و کاهش منابع انرژی و افزایش قیمت حامل‌های انرژی از سویی دیگر، به مرور زمان مسئله مدیریت انرژی و مصرف صحیح و بهینه آن را به مسئله اصلی بسیاری از صنایع تبدیل گردیده است.
در سال‌های گذشته، در ایران ما که از ثروتمند ترین کشورهای جهان در زمینه ذخایر بالقوه انرژی است، پایین بودن قیمت انرژی به دلیل یارانه‌های پرداختی دولت، باعث شده تا این مسئله از اهمیت چندانی برخوردار نباشد. تا این که به مرور زمان افزایش مصرف بخش‌های مختلف صنعتی و بالاتر رفتن قیمت حامل‌های انرژی و به خصوص اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها در سال ۸۹ باعث گردید تا اهمیت و نقش مصرف بهینه و صحیح منابع انرژی، به مهمترین چالش پیش روی صنایع کشور تبدیل گردد. به گونه‌ای که ادامه حیات بسیاری از واحدهای صنعتی بدون توجه جدی و اساسی به این مقوله و اعمال راهکارهای اصولی، دقیق و محاسبه شده امکان پذیر نخواهد بود.
شرکت مهندسین مشاور صنعتی ایران نیز که از قدیمی ترین و معتبر ترین شرکت‌های مشاور در زمینه ارایه خدمات فنی و مهندسی می‌باشد و سابقه فعالیت‌های متنوعی در زمینه انرژی را در کارنامه خود دارد، چندی پیش از اجرای قانون هدفمند سازی و با پیش بینی نیاز کارخانجات و واحدهای صنعتی کشور، اقدام به تشکیل گروه ممیزی انرژی در قالب دپارتمان تکنولوژی و ماشین سازی خود نمود.شرکت مشاور در پی این اقدام، با امضای تفاهم نامه همکاری با شرکت‌های پیشرو در این زمینه، جهت انتقال دانش فنی و انجام پروژه‌های مشترک، به گسترش این حوزه تخصصی خود پرداخت.
گسترده دانش مهندسی این شرکت به همراه نزدیک به نیم قرن تجربه در زمینه طراحی و ساخت کارخانجات بزرگ صنعتی، با افزوده شدن دانش مدیریت و ممیزی انرژی، موجب تشکیل یک گروه توانمند در این حوزه تخصصی گردیده است.
برای آشنایی بیشتر با این مقوله، به اختصار اهم وظایف و خدمات قابل ارایه توسط شرکت در این تخصص ویژه، در ذیل بیان شده است.
- به عنوان یک تعریف ساده و اجمالی فعالیت های ممیزی انرژی، به بازدید، مطالعه و تحلیل میزان مصرف انرژی در درون یک ساختمان، فرآیند و یا سیستم به منظور کاهش مصرف انرژی گفته می‌شود. به طوری که این کاهش مصرف، باعث ایجاد خلل در کیفیت و کمیت مجموعه مورد بررسی نشود.
– اهداف ممیزی انرژی
-شناسایی و بررسی وضعیت موجود از نظر مصرف انرژی
-ارایه راهکارهای عملی جهت کاهش مصرف انرژی و شدت مصرف انرژی به همراه تأثیر هر یک از این راهکارها در مصرف انرژی کل
-تدوین برنامه و دستورالعمل جهت بررسی و کنترل وضعیت مصرف انرژی.
ممیزی انرژی می‌تواند بسته به نظر کارفرما و با توجه به هزینه مورد نیاز جهت اجرا در سطوح زیر انجام گردد:
۱-ممیزی عبوری
۲-ممیزی استاندارد
۳-ممیزی جامع
- برای تعریف مدیریت انرژی، به اختصار می‌توان گفت؛ مجموعه‌ای از فعالیت‌هایی است که با هدف کمینه کردن مصرف انرژی به ازای واحد تولیدی، یا خروجی سیستم و یا ثابت نگه داشتن سطح آسایش در یک مجموعه برنامه ریزی و انجام می‌گیرد. بنا به تعاریف صورت گرفته، مدیریت انرژی مفهوم جامع‌تری از ممیزی انرژی داشته که آن را نیز شامل می‌شود. یکی از اقدامات بسیار مهم در مدیریت انرژی انجام اقدامات فرهنگی و به خصوص آموزش نیروی انسانی جهت دستیابی به استفاده بهینه از انرژی می‌باشد. از دیگر اهداف مدیریت انرژی علاوه بر کاهش مصرف انرژی، ایجاد سازگاری بیشتر با محیط زیست و جلوگیری از آلودگی‌های بیشتر زیست محیطی می‌باشد.
پس از آشنایی با مفاهیم مدیریت و ممیزی انرژی در ذیل به برخی از خدمات قابل ارایه توسط شرکت مهندسین مشاور صنعتی ایران در این قالب اشاره می‌شود:
-بررسی و ارایه راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی در بخش معماری و ساختمان
-بررسی و ارایه راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی در بخش تکنولوژی و خط تولید
-بررسی و ارایه راهکارها در سه قالب راهکارهای زود بازده و با سرمایه گذاری ناچیز، راهکارهای میان مدت با سرمایه گذاری متوسط و راهکارهای بلند مدت و با سرمایه گذاری زیاد
-بررسی و تحلیل فنی و اقتصادی هر یک از راهکارها و محاسبه هزینه مورد نیاز جهت سرمایه گذاری و زمان بازگشت سرمایه
-مشاوره و بررسی جهت استفاده از تسهیلات و مشوق‌های دولتی و تأمین مالی طرح ها
-بررسی راهکارهایی جهت بازیابی انرژی از نقاط اتلاف
-بررسی تأمین برق و یا انرژی مورد نیاز مجموعه به صورت خود اتکا و مستقل از شبکه توزیع
– بررسی تغییر و یا ترکیب در استفاده از منابع انرژی
– بررسی استفاده از انرژی‌های نوین
– تعیین شدت مصرف انرژی و مقایسه آن با شرایط بهینه
– بررسی و ارایه راهکارهایی جهت کمینه کردن میزان اتلاف انرژی
-بررسی و ارایه راهکارهایی جهت بهینه سازی وضعیت روشنایی مجموعه
– بررسی و ارایه راهکارهایی جهت بهینه سازی انرژی در سیستم گرمایش و سرمایش
-ایجاد و نصب سیستم های هوشمند مدیریت انرژی
– ایجاد سامانه نشان دهنده میزان مصرف در لحظه انرژی مجموعه
-برگزاری کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی جهت آموزش نیروی انسانی
-تهیه بانک اطلاعاتی از چگونگی وضعیت انرژی از گذشته تا امروز
– و…
